دانشگاه علامه طباطبایی

دانشگاه علّامه طباطبایی دانشگاه دولتی ایرانی مستقر در تهران و بزرگترین دانشگاه تخصصی ایران در زمینه علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم شناختی و مدیریت و از معتبرترین دانشگاه‌های دولتی ایران است، که با دارا بودن نزدیک به ۱۸ هزار دانشجو و ۵۰۰ عضو هیئت علمی تمام وقت و ۱۲ دانشکده در حال فعالیت می‌باشد. دانشگاه علامه طباطبائی براساس اعلام نتایج بررسی «نظام جامع نظارت، ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه های کشور» در سال ۱۳۹۵ به عنوان دانشگاه تخصصی سطح یک کشور برگزیده و معرفی گردید. همچنین بر اساس نظام رتبه‌بندی جهانی معتبر RUR در سال ۲۰۱۸ میلادی، دانشگاه علّامه طباطبایی، یکی از ۱۱ مؤسسه ایرانی در بین موسسات برتر و معتبر جهان می‌باشد. این دانشگاه توسط وزارت علوم در امور بین‌الملل به عنوان برگزیده کشوری اعلام شد.

تاسیس دانشگاه علامه  طباطبائی را شاید بتوان نقطة عطفی در نظام آموزش عالی ایران دانست که نگاه اندیشمندان و دانشگاه‌های داخل و خارج را به سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی در خصوص هرچه تخصصی‌تر شدن دانشگاه‌ها معطوف نمود. از سوی دیگر انتخاب نام اندیشمندی مسلمان، علامه طباطبائی (ره) برای این دانشگاه که در حوزه‌های تفسیر، فلسفه و عرفان به مقامات رفیعی دست یافته بود، برای این دانشگاه، الگوی بسیار مناسبی برای دانشگاهیان شد و موجب گردید که دانشجویان با آشنایی بیشتر با آن عالم ربانی، مسیر مناسب تعالی و رشد دانشگاه و دانشگاهیان در حوزه‌های تزکیه، تهذیب نفس و تعلیم و تعلم را بهتر بشناسند.

در حال حاضر دانشگاه علامه طباطبائی در جایگاه بزرگ‌ترین دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و به‌عنوان دانشگاه پیشرو در دستیابی به رشد و توسعه و دانش در حوزة علوم انسانی و اجتماعی کشور به لطف بهره‌مندی از توانمندی و شایستگی‌های گران‌سنگ اعضای هیئت علمی و پژوهشگران خود، منشأ خدمات ارزشمندی به جامعه بوده است. بسیاری از چهره‌های برجسته علمی، سیاسی، اجرایی و چهره‌های ماندگار و بنیان‌گذاران دانش‌های مختلف انسانی و اجتماعی از فارغ‌التحصیلان این دانشگاه بوده‌اند.تاسیس دانشگاه علامه  طباطبائی را شاید بتوان نقطة عطفی در نظام آموزش عالی ایران دانست که نگاه اندیشمندان و دانشگاه‌های داخل و خارج را به سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی در خصوص هرچه تخصصی‌تر شدن دانشگاه‌ها معطوف نمود. از سوی دیگر انتخاب نام اندیشمندی مسلمان، علامه طباطبائی (ره) برای این دانشگاه که در حوزه‌های تفسیر، فلسفه و عرفان به مقامات رفیعی دست یافته بود، برای این دانشگاه، الگوی بسیار مناسبی برای دانشگاهیان شد و موجب گردید که دانشجویان با آشنایی بیشتر با آن عالم ربانی، مسیر مناسب تعالی و رشد دانشگاه و دانشگاهیان در حوزه‌های تزکیه، تهذیب نفس و تعلیم و تعلم را بهتر بشناسند.

هم‌اکنون دانشگاه علامه طباطبائی به‌عنوان تنها دانشگاه تخصصی علوم انسانی و اجتماعی کشور با ۱۰ دانشکده و یک مؤسسة آموزش عالی فعال، یک پردیس تحصیلات تکمیلی، یک مرکز رشد و نه پژوهشکده و مرکز پژوهشی، در ۲۲۶ رشته و گرایش تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می‌پذیرد. تعداد اعضای هیئت‌علمی تمام‌وقت دانشگاه در حال حاضر ۵۳۰ نفر است. این دانشگاه از بدو تأسیس تا حال حاضر، حدود هفتاد و هفت هزار دانش‌آموخته به جامعه تقدیم کرده است و تعداد دانشجویان این دانشگاه در سال تحصیلی ۹۶-۹۵، به حدود۱۸۰۰۰ نفر بوده است.

 دانشگاه علامه طباطبائی با دارا بودن اعضای هئیت علمی متخصص، دانشجویان فرهیخته و کارکنان پرتلاش خود در پیمودن سیاست های ابلاغی راهبردی مورد نظر ریاست دانشگاه از سال  ۱۳۹۳، پیشرفت ها و موفقیت های قابل توجهی را تجربه نموده است. کسب عنوان دانشگاه سطح یک و دانشگاه برتر در کنار ۱۲ دانشگاه تخصصی و برگزیده کشور گواهی بر این مدعاست. دانشگاه علامه طباطبائی بر اساس ارزیابی شاخص ها و معیارهای آموزشی و پژوهشی مورد نظر از سوی وزارت متبوع در سال گذشته افتخار دیگری را در تاریخ پر فراز و نشیب خود کسب کرد و در کنار دانشگاه صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، صنعتی امیر کبیر و صنعتی اصفهان به عنوان دانشگاه‌ تخصصی سطح یک انتخاب گردید.

دانشگاه علامه طباطبائی دارای سیزده دانشکده و مؤسسه آموزش عالی است. این دانشکده‌ها در مرکز و شمال تهران گسترده شده‌اند و فعلاً دارای مرکزیت نیستند. از اواسط دههٔ ۱۳۸۰ با انتقال دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی و دانشکدهٔ روان‌شناسی و علوم تربیتی به محلهٔ دهکدهٔ المپیک، پروژهٔ متمرکز کردن دانشگاه علامه طباطبایی شروع شد. در سال ۱۳۹۷ دانشکده ریاضی و علوم رایانه به ساختمان سابق مؤسسه آموزش عالی بیمه اکو انتقال یافت.

دانشکده  حقوق و علوم سیاسی با۱۳۳۵ دانشجو و بیشتر از ۶۵ نفر عضو هیأت علمی در دو حوزة آموزشی و پژوهشی  از فعال ترین دانشکده‌ها می‌باشد.

 دانشکده  در دوره کارشناسی دارای دو رشته حقوق و علوم‌ سیاسی بوده که هر ساله در دوره‌های  شبانه و روزانه دانشجو می‌پذیرد. تعداد قابل توجهی از استعدادهای درخشان و رتبه‌های  برتر و برگزیدگان کنکور سراسری در این  دانشکده مشغول به تحصیل هستند. آمار بالای قبولی  فارغ التحصیلان کارشناسی این دانشکده در دوره‌های تحصیلات تکمیلی گویای کیفیت  بالای خدمات آموزشی و پژوهشی ارائه شده   است.

  در سطح  کارشناسی ارشد ، دانشکده در ۱۴ رشته فعالیت می‌کند: روابط‌ بین‌الملل، علوم‌سیاسی،  اندیشه‌سیاسی در اسلام، مطالعات منطقه‌ای گرایش اروپا، مطالعات منطقه‌ای گرایش  خاورمیانه ، حقوق  اقتصادی، حقوق ارتباطات، حقوق‌بشر، حقوق‌بین‌الملل، حقوق جزا و جرم‌شناسی، حقوق  تجارت بین‌الملل، حقوق خصوصی، حقوق عمومی وحقوق مالکیت فکری. این دانشکده در مقطع  دکتری نیز فعال بوده و در حال حاضر دانشجویان در سه رشته حقوق بین‌الملل، علوم  سیاسی و روابط ‌بین‌الملل در دورة دکتری مشغول به تحصیل هستند.

 در بخش  پژوهش نیز این دانشکده از زیرساخت‌های مناسبی برخوردار است. کتابخانه تخصصی، سایت  رایانه ای، نشریه تخصصی حقو ق و نشریه تخصصی سیاست، دفتر هدایت امور پژوهشی و  لابراتوار زبان از جمله بخش‌های فعال پژوهشی این دانشکده هستند که هر کدام به طور  مستقل به ارائه خدمات تخصصی به استادان و دانشجویان مقاطع مختلف مشغولند.

کتابخانه  تخصصی دانشکده دارای ۴۳ هزار عنوان مدارک، ۱۱ هزار عنوان کتاب فارسی، ۳۵۰۰  عنوان کتاب لاتین، ۲۴۵ عنوان مجله فارسی، ۷۶  عنوان مجله لاتین، ۷۱۷ عنوان پایان‌نامه وحدود ۲۰۰لوح فشرده فارسی و انگلیسی می‌باشد.  دسترسی به کلیه منابع به طور شبکه‌ای بوده و   فرایند دیجیتالی کردن کلیه مدارک به سرعت در حال انجام است.کتابخانه در بخش‌های  مختلفی چون تالار عمومی، تالار نشریات، بخش پایان‌نامه‌ها، بخش تحقیقات دانشجویی و  بخش کتاب ‌های مرجع به ارائه خدمت در دو بخش میز امانت و استفاده از فضای دانشکده فعالیت  می کند. لازم به ذکر است که امکان جستجوی رایانه‌ای کتاب و نشریه در این بخش برای  کلیه استادان و دانشجویان میسر است .

شورای  انفورماتیک دانشکده به منظور دریافت و پردازش پیشنهادات و نظرات دانشجویان و  استادان وارتقای کمی وکیفی خدمات با مدیریت معاونت پژوهشی دانشکده وعضویت  نمایندگان گروهها به طور مرتب برگزار می شود.

نشریات  این دانشکده از منابع مهم علمی کشور به شمار می‌روند. در نشریه پژوهش سیاست  جدیدترین یافته‌های استادان علوم سیاسی و روابط  بین الملل مندرج می‌شود. نشریه پژوهش حقوق نیز که حاصل آخرین دیدگاههاو اظهارنظر  علمای حقوق است مرجع بسیاری از بخشهای اجرائی و قضائی کشور است.

اعضای  محترم هیأت علمی در کنار فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود اقدام به اجرای طرحهای  پژوهشی می‌نمایند، از آن جمله می‌توان به اجرای طرحهایی چون : تبارشناسی قدرت در  اسرائیل، درآمدی نظری بر تحول دولت در ایران معاصر، در آمدی نظری بر مفهوم دولت در  اسلام، ریشه‌های روانشناختی بنیادگرایی یهودی ، طبقه بندی  موضوعی و تفصیلی آراء و نظرات مشورتی دیوان‌‌بین‌المللی،  چین و آینده سیاست بین‌الملل، نظریه‌های منازعه سیاسی، حقوق و مقررات هوایی در  حقوق‌بین‌الملل در ایران، انگلیس و کانادا، انقلاب به مثابه ابزاری برای تحول  اجتماعی، هرمنوتیک و شناخت روابط‌جهانی، خسارات قابل جبران در  حقوق ایران، اندیشه سیاسی در صحیفه سجادیه،  مطالعه تطبیقی احکام فقدان چک، درآمدی نظری بر جهانی شدن و هویت قومی، آنارشیسم  پنهان در مکاتب سیاسی رقیب،اشاره کرد.

در کنار  طرحها، در دانشکده به طور مستمر همایش‌ها و سمینارهای علمی مختلفی برگزار می‌شود.  برخی از این سمینارها با مشارکت دانشگاههای اروپایی برگزار شده است از جمله همایش  بیواتیک، همایش نظامهای انتخابی ( آبان ۱۳۸۷)، همایش حقوق انرژی ( آبان ۱۳۸۷ ) ،  نقد و بررسی لایحه حقوق تجارت، آشنایی با سازمان جهانی تجارت،سیاست در سیره نبوی .

سخنرانی‌های  علمی بخش مهمی از فعالیت گروههای دانشکده است. در هر نیمسال مطابق برنامه‌ر‌یزی گروههای  آموزشی عناوین و اسامی سخنرانان را در آن نیمسال اعلام کرده، مطابق یک برنامه  زمانبدی، دانشجویان در اوقات فراغت خود در جلسات سخنرانی شرکت کرده و فضای بحث و  چالش علمی همواره داغ و پرحرارت است.

دانش‌آموختگان برجسته این دانشکده شهیندخت مولاوردی، مینو خالقی و مژده لواسانی

دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی
دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی یکی از دانشکده‌های دانشگاه علامه طباطبایی است. این دانشکده دولتی بوده و در شهر تهران، محلهٔ سعادت آباد (تهران)، خیابان علامه طباطبایی جنوبی، تقاطع حق طلب غربی واقع است. این دانشکده پیش از انقلاب ایران (۱۹۷۹) به مدرسه عالی ترجمه معروف بود. از سال ۱۳۶۲ در دانشگاه علامه طباطبایی ادغام شده و فعالیت آموزشی خود را تحت عنوان «دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی» آغاز کرد.

دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی مطابق با مصوبه شورای انقلاب در دی ماه ۱۳۶۰ تشکیل شد و از اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۲ فعالیت آموزشی خود را در رشته‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان انگلیسی، مترجمی زبان انگلیسی، مترجمی زبان فرانسه و زبان و ادبیات عرب آغاز نمود.  

دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی از ادغام مؤسسات آموزش عالی ذیل تشکیل شده است:
    مدرسه عالی ادبیات و زبان‌های خارجی
    مدرسه عالی ترجمه
    دانشکده دماوند
    پژوهشکده فرهنگ ایران
    دانشگاه ابوریحان بیرونی
    دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی

مطابق با مصوبه هیأت امنای دانشگاه مورخ ۹۰/۱۰/۱۳ با ایجاد دانشکده‌های زبان‌های خارجی و الهیات و معارف اسلامی پس از اخذ مجوز گروه‌ها از شورای گسترش آموزش عالی وزارت متبوع موافقت شده و در سال ۱۳۹۱ دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی به سه دانشکده زبان و ادبیات فارسی، زبان‌های خارجی و الهیات و معارف اسلامی تفکیک گردید و سپس دو دانشکده ی زبان و ادبیات فارسی و زبان های خارجی مجددا تجمیع شد و تحت نام دانشکده ی ادبیات فارسی و زبان های خارجی قرار گرفت.