دانشگاه تربیت مدرس

دانشگاه تربیت مدرس یکی از دانشگاه‌های سراسری ایران و تنها مرکز تحصیلات تکمیلی جامع دولتی کشور است که در شهر تهران قرار دارد. این دانشگاه در سال ۱۳۶۰ با عنوان مدرسه تربیت مدرس و با هدف تربیت کادر هیئت علمی دانشگاه‌ها بعد از انقلاب فرهنگی، به عنوان تنها دانشگاه تخصصی تحصیلات تکمیلی ایران تأسیس شد و در سال ۱۳۶۱ اقدام به پذیرش دانشجو در رشته مدیریت و برخی از رشته‌های علوم انسانی کرد. این مدرسه در سال ۱۳۶۵ به دانشگاه تربیت مدرس ارتقا یافت. این دانشگاه تنها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می‌پذیرد.



دانشگاه تربیت مدرس به منظور تحقق اهداف تبیین شده در اساسنامه دانشگاه (مصوب اسفند 1360) و اصلاحیه‌های بعدی و برنامه راهبردی دانشگاه به عنوان شجره طیبه و مولود انقلاب اسلامی و دانشگاهی پیشرو در آموزش و پژوهش، با هدف تولید علم نافع، گسترش مرزهای دانش و فناوری با مرجعیت علمی و هویت اسلامی و انقلابی و به ویژه تربیت اعضای هیأت علمی و محققان مومن و متعهد به انقلاب اسلامی در رشته‌های علمی مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی و به منظور گسترش تحصیلات عالی و تحول اساسی در آموزش عالی کشور و توسعه و تقویت نهضت تولید علم و جنبش نرم‌افزاری و افزایش سهم تولیدات علمی و توسعه علوم انسانی با تأکید بر مبانی اسلامی و نیازهای ملی و فناوری‌های نوین و کاربردی با تعامل مراکز علمی، منطقه‌ای و بین‌المللی فعالیت خود را آغاز نموده است.


در حال حاضر وظایف، مسئولیت‌ها و فعالیت‌های علمی دانشگاه با طیفی گسترده از حوزه‌های علوم مختلف در 171 رشته کارشناسی‌ارشد و 132 رشته دکتری، در قالب 17 دانشکده، 14 پژوهشکده و مرکز تحقیقاتی و همچنین پارک علم و فناوری دانشگاه و واحد بین‌الملل نور تمرکز یافته است.

  شکل‌گیری تفکر ایجاد تحول اساسی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی عالی : برگرفته از تفکرات حضرت امام خمینی (ره) بخصوص پیام نوروزی معظم له در نوروز 1359
   

•     تصویب اساسنامه دانشگاه (با نام مدرسه تربیت مدرس) : اسفند 1360
•     پذیرش دانشجو در برخی از رشته های علوم انسانی : مهرماه 1361
•     پذیرش دانشجو در برخی از رشته‌های علوم تجربی : مهرماه 1362
•     پذیرش دانشجو در سایر رشته‌ها و گروههای آموزشی : مهرماه 1363
•     اولین دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد: سال 64
•     تکمیل اساسنامه و تغییر نام مدرسه تربیت مدرس به دانشگاه تربیت مدرس : سال 65
•     اولین دانش آموخته دوره دکتری : سال 66
•     تصویب نمودار تشکیلات در سازمان امور اداری و استخدامی : سال 67
•     تصویر تشکیلات تفصیلی دانشگاه : سال 68
•     تشکیل هیات ممیزه مستقل دانشگاه : سال 77
•     واگذاری اختیارات برنامه‌ریزی درسی به دانشگاه : اردیبهشت 1397

تعداد دانش‌آموختگان

بالغ بر ۹۸۴۸ دانشجوی ایرانی در مقطع‌های کارشناسی ارشد و دکترا و ۱۵۰ دانشجوی خارجی، در سال 1397 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده‌اند. تعداد فارغ‌التحصیلان این دانشگاه تا سال ۱۳۹۷ بالغ بر سی و شش هزار نفر در دوره‌های مختلف فرا دکتری، دکتری، کارشناسی ارشد، دانشوری و معادل کارشناسی ارشد بوده‌است.

دانشگاه دارای بیش از ۷۵۰ عضو هیئت علمی می باشد. تعداد مقالات دانشگاه ۳۲۴۷۳ مقاله بوده و همچنین دانشگاه ۳۷۹۴ ثبت اختراع داشته‌است. شایان‌ذکر است کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس نیز در زمره بزرگ‌ترین کتابخانه‌های کشور و جزو سه کتابخانه‌ای است که از سوی وزارت علوم برای اجرای طرح ملی تأمین مدرک، برگزیده شده‌است.
 
رتبه دانشگاه تربیت مدرس

بر اساس اعلام نظام رتبه‌بندی تایمز دانشگاه تربیت مدرس در هدف مشارکت در تحقق اهداف توسعه با کسب نمره ۷۱ توانست رتبه ۸۰ در اثرگذاری را به خود اختصاص داده و در میان ۱۰۰ دانشگاه اثرگذار جهان قرار گیرد. معیارهای این هدف شامل تحقیق و پژوهش به معنی سهم نشریات علمی با همکاری نویسنده از کشور دیگر و تعداد انتشارات مربوط به اهداف ۱۱ گانه توسعه پایدار است (اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد ۱۷ مورد است که مؤسسه تایمز برای این رتبه‌بندی از ۱۱ مورد استفاده کرده‌است). بر اساس نتایج نظام رتبه‌بندی تایمز همچنین برای دانشگاه تربیت مدرس رتبه ۲۰۰–۱۰۱ در هدف صنعت، نوآوری و زیرساخت و رتبه۲۰۱+ در هدف اشتغال مناسب و رشد اقتصادی و در هدف شهرها و جوامع پایدار رتبه ۲۰۱+ اعلام شده‌است.

در بحث مدیریت سبز دانشگاه تربیت مدرس با تشکیل شورای مدیریت سبز و فعال کردن کمیته‌های تخصصی توانست در دومین همایش بین‌المللی دانشگاه سبز، به عنوان دانشگاه برتر در حوزه مدیریت سبز انتخاب شد.

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) سه سال متوالی از سال ۱۳۸۹ دانشگاه‌های کشور را بر اساس معیارها و شاخص‌های مصوب ISC که مورد تأیید ISESCO و وزرای آموزش عالی و تحقیقات علمی کشورهای اسلامی است رتبه‌بندی می‌کند. در آخرین اعلام نتایج این پایگاه بر اساس رتبه‌بندی دانشگاه‌های جامع برای سال ۹۶ و ۹۷، دانشگاه تربیت مدرس رتبه دوم دانشگاه‌های جامع کشور را به خود اختصاص داد. بر اساس رتبه‌بندی موضوعی نظام بین‌المللی QS که یکی از ۳ رتبه‌بندی معتبر دنیاست، دانشگاه تربیت مدرس در رشته حقوق رتبه نخست کشوری را در بین تمام دانشگاه‌های ایران به دست آورد.

دانشکده ها

دانشکده حقوق
دانشکده حقوق در سال 1391 تاسیس گردیده است و مشتمل بر 5 گروه علمی «حقوق خصوصی»، «حقوق جزا و جرم‌شناسی»، «حقوق مالکیت فکری»، «حقوق عمومی» و «حقوق بین الملل» است. در گروه‌های حقوق خصوصی و حقوق جزا و جرم شناسی، پذیرش دانشجو در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری انجام می‌شود. لیکن در سه گروه دیگر صرفا در مقطع کارشناسی ارشد پذیرش دانشجو وجود دارد. قبل از تشکیل دانشکده حقوق، گروههای مذکور در دانشکده علوم انسانی فعال بوده‌اند و این دانشکده دارای 28عضو هیات علمی اعم از ثابت و مدعو می‌باشد.


دانشکده علوم انسانی
دانشكده علوم انساني دانشگاه تربيت مدرس، خود را در قبال توسعه پايدار مبتني بر دانايي در كشور مسئول و متعهد مي داند. اين دانشكده تلاش مي كند از طريق گسترش ظرفيت هاي آموزشي و پژوهشي در سطح ملي و منطقه اي و با استفاده از تجربيات علمي در حوزه هاي علمي جهان، سعي شايسته در توليد فكر و دانش داشته باشد و دانشجوياني پژوهشگر، خلاق، مشاركت جو و پيشرو براي پاسخ به چالش هاي آينده مسائل ايران اسلامي و با پذيرش مسئوليت هاي تاريخي و فرهنگي خود تربيت نمايد.
دانشکده علوم پایه
 در سال ۱۳۶۰ دانشکده علوم پایه با راه اندازی رشته‌های ریاضی، زمین‌شناسی، زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک آغاز به کار کرد. با افزایش کادر هیئت علمی و پذیرش دانشجو و گسترش رشته‌های مورد نیاز، دانشکده به دانشکده‌های علوم ریاضی، علوم زیستی، فن‌آوری‌های برتر و علوم پایه تبدیل شد. در حال حاضر دانشکده علوم پایه شامل بخش‌های زمین‌شناسی، شیمی و فیزیک می‌باشد. بخش زمین‌شناسی در چهار گروه پترولوژی، تکتونیک، زمین‌شناسی اقتصادی و زمین‌شناسی مهندسی فعالیت دارد. بخش شیمی در چهار گروه آلی، تجزیه، معدنی و شیمی فیزیک فعالیت دارد. بخش فیزیک نیز شامل سه گروه فیزیک اتمی مولکولی، فیزیک ماده چگال و فیزیک ذرات می‌باشد.

دانشکده علوم پزشکی
دانشکده علوم پزشکی در ۱۳۶۲ با پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته‌های مختلف علوم پزشکی تأسیس شد و اولین دورهٔ دانشجویان آن در ۱۳۶۴ فارغ‌التحصیل شدند. در ۱۳۶۷دورهٔ دکترا در پنج رشته علوم پزشکی شامل انگل‌شناسی، آناتومی، باکتری‌شناسی و بیوشیمی راه اندازی شد. دانشکدهٔ علوم پزشکی دارای ۲۱ گروه آموزشی است. آزمایشگاه‌های دانشکده علوم پزشکی شامل آزمایشگاه ایمنی‌شناسی، آزمایشگاه انگل‌شناسی، باکتری‌شناسی، بیوتکنولوژی، بیوشیمی بالینی، ژنتیک پزشکی، سم‌شناسی، علوم تشریح، فیزیک پزشکی، فیزیولوژی، فیزیوتراپی، قارچ‌شناسی پزشکی، ویروس‌شناسی پزشکی، خون‌شناسی و بانک خون، آزمایشگاه مهندسی بهداشت محیط، آزمایشگاه مهندسی بهداشت حرفه ای، آزمایشگاه حیوانات و آزمایشگاه عمومی (مرکزی) می‌باشد.
دانشکده علوم ریاضی
 دانشکده علوم ریاضی متشکل از گروه‌های آمار، ریاضی محض، ریاضی کاربردی و علوم کامپیوتر است که از سال 1387 فعالیت خود را در محل دانشکده علوم پایه آغاز نمود. سابقه تأسیس این دانشکده به سال 1363 و برپایی گروه‌های آمار، ریاضی کاربردی (گرایش آنالیز عددی) و ریاضی محض برمی‌گردد. همچنین از سال 1385 در گروه ریاضی محض در مقطع کارشناسی‌ارشد در نوبت شبانه و از سال 1387 در رشته علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشجو پذیرش کرد. در حال حاضر 20 نفر عضو هیأت‌علمی به ترتیب 4 نفر با رتبه استادی، 6 نفر با رتبه دانشیاری و 10 نفر با رتبه استادیاری به فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در این دانشکده اشتغال دارند. همچنین تاکنون 647 نفر در مقطع کارشناسی‌ارشد و 90 نفر در مقطع دکتری فارغ‌التحصیل شده‌اند.

دانشکده علوم زیستی
فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی مرتبط با علوم زیستی در دانشکده علوم پایه در دو گروه علوم گیاهی و ژنتیک از سال ۱۳۶۶ آغاز گردید. در سال ۱۳۶۷ گروه بیوشیمی ـ بیوفیزیک نیز به این مجموعه اضافه گردید و پس از آن در سال ۱۳۷۲ یک بخش با عنوان بخش زیست‌شناسی شامل چهار گروه علوم گیاهی، ژنتیک، بیوشیمی و بیوفیزیک شکل گرفت. در سال ۱۳۸۶ رشته نانوبیوتکنولوژی نیز به این مجموعه اضافه شد. در ۱۳۸۸ بخش زیست‌شناسی به دانشکده علوم زیستی اضافه شد.

دانشکده علوم و فناوری‌های بین رشته‌ای
هدف از تغییر مأموریت دانشکده فناوری‌های برتر به دانشکده علوم و فناوری‌های بین رشته‌ای در دانشگاه تربیت مدرس ایجاد گروه‌های علمی (آموزشی و پژوهشی) بین رشته‌ای مرتبط با فناوری‌های راهبردی و برای همگرایی و هم‌افزایی فعالیت‌های علمی بین رشته‌ای در دانشگاه و در راستای افق‌های ترسیم شده در طرح راهبردی دانشگاه می‌باشد. بر این اساس این دانشکده به عنوان محل انجام فعالیتهای بین رشته‌ای ویژه تعیین می‌گردد. حوزه‌های مدنظر برای این مرکز در موضوعات بین رشته‌ای از قبیل سیستمها و مواد پیشرفته، انرژی‌های نو و فناوری‌های زیستی و پزشکی می‌باشد.

دانشکده فنی و مهندسی
 دانشكده فنی و مهندسی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1362 با فعالیت در سطح کارشناسی‌ارشد تاسیس یافت و در سال 1369 با پذیرش دانشجو در مقطع دكترای تخصصی فعالیت خود را توسعه داد. در سالیان اخیر همراه با افزایش تعداد دانشجویان، در راستای بهبود کیفیت خدمات آموزشی و پژوهشی به تدریج دانشکده‌های مهندسی برق و کامپیوتر، مهندسی عمران و محیط زیست، مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک و مهندسی صنایع و سیستم‌ها مستقل گشتند. اداره پژوهش دانشکده زير نظر معاون پژوهشي دانشكده فعالیت دارد و كارشناسان اين واحد در انجام امور پايان‌نامه، رساله، پشتيباني امور مالي، امور شركت در كنفرانس‌هاي داخل و خارج اعضاي هيأت علمي و دانشجويان، طرح‌هاي تحقيقاتي پژوهشی و كاربردی، دفتر ارتباط با صنعت، كتابخانه و مركز كامپيوتر فعاليت دارند. در خصوص همكاری‌های بین‌المللی نیز می‌توان به همكاری مشترك دانشكده با دانشگاه خارجی و تبادل و پذیرش دانشجو اشاره نمود.


دانشکده کشاورزی
دانشکده کشاورزی در سال ۱۳۶۱ توسط آقای دکتر تیمور توکلی تأسیس گردید. مکان استقرار اولیه این دانشکده در دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید دکتر بهشتی بود، این دانشکده در سال ۱۳۶۲ در دوازده رشته کشاورزی (آبیاری و زهکشی، اصلاح نباتات، اقتصاد کشاورزی، باغبانی، بیماری‌شناسی گیاهی، تأسیسات آبیاری، ترویج و آموزش کشاورزی، حشره‌شناسی کشاورزی، خاک‌شناسی، دامپروری، زراعت و مکانیک ماشین‌های کشاورزی) و شش رشته منابع طبیعی به تربیت دانشجو پرداخت. در سال ۱۳۶۳ به محل فعلی دانشگاه تربیت مدرس در دانشکده علوم انسانی مستقر و تمامی رشته‌های آن فعال گردید. در سال ۱۳۷۲ به محل فعلی دانشکده (کیلومتر ۱۷ اتوبان تهران کرج) منتقل شد. درحال حاضر این دانشکده دارای حدود ۴۰ هکتار زمین، ۵ هکتار مزارع اصلاح شده، ۲۴۵۲۰ متر مربع بنا (ساختمان)، استخر، باشگاه ورزشی و خوابگاه‌های دانشجویی می‌باشد.

دانشکده مدیریت و اقتصاد
به دنبال تأسیس دانشگاه تربیت مدرس در سال ۱۳۶۱ فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه‌های مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دانشکده علوم انسانی آغازشد. در سال ۱۳۸۷ براساس برنامه راهبردی دانشگاه، دانشکده مدیریت و اقتصاد، اولین مجوز راه اندازی دانشکده از بین دانشکده‌های جدیدالتأسیس را از هیئت امنا دانشگاه اخذ و در سال ۱۳۸۸ با ۸ گروه آموزشی تشکیل شد.

دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی
دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس به منظور آموزش و پژوهش علاقمندان به عرصه‌های منابع طبیعی و علوم دریایی از سال 1363 در پردیس دانشگاهی نور آغاز به فعالیت نمود.
این دانشکده دارای دو بخش منابع طبیعی و علوم دریایی است که در حوزه منابع طبیعی در رشته‌های چون محیط زیست، جنگلداری، آبخیزداری، صنایع چوب و کاغذ و مرتعداری و در حوزه علوم دریایی در رشته‌هایی چون شیلات (تکثیر و پرورش آبزیان، فرآوری محصولات شیلاتی) زیست شناسی دریا ( زیست شناسی و زیست فناوری منابع دریایی) و فیزیک دریا، سعی دارد زمينه های لازم برای تربيت و پرورش نيروهای جوان، خلاق و محقق كه بتوانند كمبود نيرو انسانی ماهر و متخصص مورد نياز جامع را مرتفع نمايد فراهم آورد.
این دانشکده از اولین دانشکده‌های کشور است که در حوزه‌های منابع طبیعی و علوم دریایی به تربیت نیروهای ماهر به خصوص در مقطع دکتری پرداخته و تحقیقات، کشفیات و تاثیرگذاری فراوانی در هر یک از این حوزه‌ها در کشور و عرصه‌های بین‌المللی داشته است. برخورداری از اعضای هیأت علمی برجسته، امکانات پیشرفته آموزشی و پژوهشی، این دانشکده را جزء برترین دانشکده‌های کشور در حوزه‌های منابع طبیعی و علوم دریایی قرار داده است.


دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر
دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تربیت‌مدرس در طول نزدیک به سه دهه فعالیت، دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری را در گرایش‌های اصلی مهندسی برق و کامپیوتر عرضه نموده است. این گرایش‌ها شامل: الکترونیک، کامپیوتر، کنترل، قدرت، مخابرات، مهندسی پزشکی و گرایش‌های جدید بین رشته‌ای نانوالکترونیک، فناوری اطلاعات و فناوری ارتباطات و اطلاعات می‌باشد.
دانشکده همکاری‌های تحقیقاتی متعددی را با صنایع مختلف برق، مخابرات وکامپیوتر برقرار کرده است که این حرکت، زمینه لازم جهت افزایش قابلیت‌های پژوهشی دانشجویان در فرآیند انجام پروژه‌ها را موجب گردیده است. در این راستا "مرکز ملی مطالعات و برنامه ریزی شبکه‌های قدرت"،"مرکز نوآوری سامانه‌های ارتباطی سیار" و "مرکز تحقیقات مبارزه با هرزنامه" در این مجموعه مشغول به فعالیت هستند.
تلاش‌های بی وقفه علمی- پژوهشی اعضای هیأت علمی موجب شده است که پروژه‌های تحقیقاتی، مورد حمایت مالی-تجهیزاتی صنایع مختلف و دستگاه‌های ذیربط قرار گیرند. امکانات مالی و اعتبارات پژوهشی متعددی در جهت انجام پروژه‌ها و توسعه آزمایشگاه‌های پیشرفته دریافت شده است که در حال گسترش و توسعه می‌باشند. تاکنون مجموعا 26 آزمایشگاه در گرایش‌های مختلف راه‌اندازی شده و مشغول فعالیت هستند که برخی از آن‌ها در سطح کشور کم‌نظیرند.


دانشکده مهندسی شیمی
دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تربیت مدرس، به عنوان تنها دانشکده تحصیلات تکمیلی مهندسی شیمی در کشور در سال 1362 تاًسیس شد. رسالت اصلی این دانشکده، تربیت نیروهای متخصص و کارآمد در سطح کارشناسی ‌ارشد و دکترا به منظور رفع نیازهای آموزشی-پژوهشی و صنعتی کشور در زمینه‌های فرآیندهای مهندسی شیمی، نفت و پتروشیمی، مهندسی پلیمر، زیست فناوری و زیست پزشکی بوده است. اغلب فارغ التحصیلان دانشکده بعنوان مدرسین و محققین دانشگاه ها و پژوهشگاه های معتبر کشور و یا در صنایع مرتبط مشغول خدمت هستند. ارائه آموزش های موثر با محتوای روزآمد و کاربردی و برقراری ارتباط قوی با صنعت و دولت به منظور انجام پژوهش های کاربردی و کسب درآمدهای اختصاصی همواره در سرلوحه فعالیت های این دانشکده قرار داشته است.

دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌ها
مهندسی صنایع از اولین گروه‌های تشکیل دهنده دانشکده مهندسی دانشگاه تربیت مدرس بود که در سال ۱۳۶۳ اولین دوره تحصیلات تکمیلی مهندسی صنایع در ایران را راه اندازی کرد. در مدت کوتاهی پس از تأسیس، گروه مهندسی صنایع با سه گروه مهندسی صنایع، مدیریت سیستم و بهره‌وری، و مهندسی سیستم‌های اقتصادی - اجتماعی ارتقاء یافت. گروه مهندسی فناوری اطلاعات نیز بعداً به گروه‌های بخش اضافه شد. در سال ۱۳۶۸، اولین دوره دکترای مهندسی صنایع کشور توسط بخش مهندسی صنایع آغاز گردید و اولین مدرک دکترای مهندسی صنایع کشور در سال ۱۳۷۵ داده شد. در سال ۱۳۹۴ بر اساس توانمندی‌ها و دستاوردهای بخش مهندسی صنایع، هیئت امنای دانشگاه تربیت مدرس با ارتقای سازمانی آن به دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌ها موافقت نمود و بدین ترتیب زمینه برای رشد هرچه بیشتر این واحد علمی فراهم‌تر شد.
دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست
دانشكده مهندسی عمران و محیط‌‌زیست دانشگاه تربیت مدرس فعالیت خود را با هدف تربیت اعضای هیأت‌ علمی و متخصصان مطلع و آگاه در زمینه مهندسی عمران از سال 1361 آغاز نمود. ارائه خدمات علمی و پژوهشی در دوره تحصیلات تکمیلی با هدف تولید علم و رفع نیازهای كشور از برنامه‌های مهم این دانشكده بوده و هست. این دانشكده سهم بسزایی در تقویت روحیه اعتماد به‌ نفس و قطع وابستگی علمی و ایجاد زمینه‌های استقلال علمی داشته است. از پتانسیل‌های این دانشكده می‌توان به ایجاد 9 گروه تخصصی در زمینه‌های مختلف مهندسی عمران و محیط‌زیست، پژوهشکده آب، مرکز تحقیقات و روسازی، ‌مركز كامپیوتر، كتابخانه، 6 آزمایشگاه، مجله علمی پژوهشی، ده‌ها كتاب تألیفی و ترجمه‌ای و صدها مقاله علمی پژوهشی بین‌المللی اشاره نمود. برگزاری كنفرانس در دانشكده مانند كنفرانس بین‌المللی مهندسی عمران نیز ازجمله سایر فعالیت‌های این دانشكده است.
دانشکده مهندسی مکانیک
دانشکده مکانیک در ۱۳۶۲ آغاز به کار کرده و به مدت سی سال یکی از بخش‌های دانشکده فنی و مهندسی بوده‌است. دانشکده مهندسی مکانیک در سال ۱۳۹۲ مستقل شد و هم‌اکنون دارای چهار گرایش تبدیل انرژی، ساخت و تولید، طراحی کاربردی و هوافضا است. این دانشکده دارای ۲۳ آزمایشگاه و کارگاه در زمینه‌های مختلف نظیر دینامیک سیالات محاسباتی، شبیه‌سازی احتراق، جریان‌های دوفازی، مکاترونیک، پیشرانش و غیره است.
رشته مهندسی مکانیک به عنوان یکی از قدیمی ترین و پایه‌ای‌ترین شاخه های علوم مهندسی نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی و توسعه اقتصادی ایفا کرده و از سوی دیگر، زیرساختی برای سایر علوم محسوب می‌شود. به جرأت می‌توان گفت که مهندسی مکانیک گسترده‌ترین رشته مهندسی از نظر دامنه فعالیت‌ها و کاربردهاست. چشم‌انداز شغلی مهندسان مکانیک، امیدبخش و با استحکام بوده و فرصت شغلی این رشته در ایران نسبت به رشته‌های دیگر بسیار مناسب است. هدف دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت مدرس، در افق 1404، آنست که دانشکده ای باشد که از نظر سطح علمی در کشور رتبه اول تا سوم و در جهان رتبه دو یا سه رقمی را به خود اختصاص داده و مشارکت بالایی در تولید علم و فناوری و نقش موثری در توسعه صنعتی کشور داشته باشد. تمامی اعضای محترم هیات علمی در این دانشکده می‌کوشند تا بستری مناسب برای دانشجویان و دانش پژوهان فراهم آورند. اعضای هیأت علمی ضمن پایبندی به برآوردن تقاضاهای علمی جامعه، به رسالت‌های جهانی خود نیز چشم دوخته اند و در این راستا در ارتقای سطح كنونی مشاركت دانشکده در پیشبرد دانش مهندسی مكانیك تلاش می‌كنند.

دانشکده هنر
دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس در سال 1363 به عنوان یک دانشکده مستقل فعالیتهای علمی خود را با چهار گروه آموزشی و چهار رشته کارشناسی ارشد «مهندسی معماری، کارگردانی، نقاشی و گرافیک» آغاز کرد.
دانشکده هنر به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین مراکز تحصیلی ایران با اعطای مدارک کارشناسی‌ارشد و دکتری تحت نشان علمی دانشگاه تربیت مدرس، مسئولیت آموزش دانشجویان تحصیلات تکمیلی را در رشته‌های هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی و اجرایی، معماری و شهرسازی، مدیریت پروژه و هنرهای اسلامی بر عهده دارد. دانشکده هنر مفتخر است که برای کلیه دانشجویان خود مجموعه‌ای از مهارت‌های فنی و بینش فرهنگی لازم برای طی دوره‌های آموزش حرفه‌ای هنر، پژوهش‌های دانشگاهی، مدرسی و یا اجرایی را مهیا می‌کند. برخی از دوره‌های کارشناسی‌ارشد این دانشکده پیرو مبانی مطالعات نظری در رشته‌های مرسوم دانشگاهی ارائه شده، حال آنکه برخی دیگر از طریق دوره‌های آموزشی میان رشته‌ای، دانشجویان را به افق‌های نوینی از تحقیقات تازه سوق داده و توانمندی‌های حرفه‌ای آنها را برای ورود به عرصه کار و صنعت تقویت می‌کنند. تحصیل در مقطع دکتری دانشکده هنر با گذراندن چهار سال آموزش و پژوهش در موضوعات مهم و کاربردی رشته‌های مرتبط آغاز شده و با نگارش رساله به عنوان نمونه‌ای از یک پژوهش اصیل و مستقل به اتمام می‌رسد.




دانش‌آموختگان معروف دانشگاه تربیت مدرس

این دانشگاه و به ویژه دانشکده‌های علوم انسانی آن، دانش آموختگان و استادان مشهور و برجسته‌ای داشته که از جمله آن می‌توان به محمدرضا حافظ نیا (اولین دانش‌آموخته این دانشگاه)، سید هاشم آقاجری، معصومه ابتکار، محمدحسین پاپلی یزدی، میرحسین موسوی، عماد افروغ، حسین شکوئی، یحیی صفوی، حاتم قادری، محسن کدیور، سید عطاءالله مهاجرانی، صادق آیینه‌وند، علی‌رضا بهشتی، مرتضی شهبازی‌نیا، غلامحسین الهام، بیژن رنجبر، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه و… اشاره نمود.

از فارغ‌التحصیلان دانشکده هنر و معماری این دانشگاه نیز می‌توان به مهران رجبی، اصغر فرهادی کارگردان جدایی نادر از سیمین و محمدرضا حافظی طراح برج میلاد تهران، اونیش امین‌اللهی، خشایار مصطفوی کارگردان، علی مسرور (مدرس و کارگردان)، محمد بحرانی (بازیگر و صدا پیشه: جناب خان، ببعی و آقوی همساده)، فیاض موسوی (کارگردان و نویسنده)، مجید کاشانی (طراح گرافیک)، مه‌لقا باقری (بازیگرسینما، تئاتر)، مجید سرسنگی، نغمه ثمینی، فاطمه اختصاری (شاعر و نویسنده) حسام منظور(بازیگر سینما تئاتر و تلوزیون) و… اشاره کرد.

میرحسین موسوی، نامزد دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، از اعضای سابق هیئت علمی این دانشگاه بود که پس از حوادث بعد از انتخابات از این دانشگاه بازنشسته شد و نخستین بازنشسته دانشکده علوم انسانی این دانشگاه به‌شمار می‌رود.

همچنین، محمدباقر قالیباف شهردار تهران، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش دولت روحانی ،جعفر توفیقی وزیر علوم در دولت خاتمی و مشاور عالی وزارت علوم در دولت روحانی، محمدمهدی زاهدی وزیر علوم در دولت احمدی‌نژاد، منصور غلامی وزیر علوم در دوره دوم دولت روحانی (هم‌اکنون)، مسعود میر کاظمی وزیر بازرگانی و نفت در دولت احمدی‌نژاد، صادق خلیلیان وزیر جهاد کشاورزی در دولت احمدی‌نژاد، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در دولت روحانی، محمود مهرمحمدی سرپرست دانشگاه فرهنگیان، سید یحیی رحیم صفوی دستیار و مشاور رهبری ،سعید محمد اسلامی فرمانده کنونی قرارگاه خاتم الانبیا، محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه اسماعیل جلیلی معاون امور حقوقی و مجلس در وزارت اقتصاد هستند که از جمله فارغ‌التحصیلان این دانشگاه می‌باشند.

همچنین از جمله نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی در بین اعضای هیئت علمی این دانشگاه می‌توان به محمدرضا امین‌ناصری، نماینده آستانه‌اشرفیه در مجلس اول، علی قنبری، نماینده فارسان در مجلس پنجم و ششم، ابوالفضل شکوری، نماینده زنجان در مجلس ششم، عادل آذر، نماینده دهلران در مجلس هفتم، مهدی کوچک‌زاده نماینده تهران در مجلس هفتم، هشتم و نهم، علی‌محمد احمدی نماینده دهلران در مجلس نهم و محمود صادقی نماینده تهران در مجلس دهم و حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده اسلام‌آباد غرب و دالاهو در مجلس هفتم، هشتم و دهم و رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اشاره کرد.